تأثیر انباشت تحقیق و توسعه داخلی و سرریز تحقیق و توسعه خارجی بر رشد بهره وری کل عوامل تولید بخش کشاورزی ایران

براساس نظریه ­های رشد درون­زا، فعالیت ­های تحقیق و توسعه داخلی، سرریز تحقیق و توسعه خارجی و سرمایه ­ی انسانی، موجب پیشرفت فنی و بهبود کیفیت محصولات، تسریع رشد بهره ­وری کل عوامل تولید و افزایش قدرت رقابت ­پذیری بخش کشاورزی می ­گردد. معمولاً هزینه ابداع و نوآوری در بخش کشاورزی بسیار سنگین است اما از آن­جا که ماهیت آن از جنس دانش است، با هزینه­ی بسیار کم نشر خواهد یافت. لذا سرریزهای تحقیق و توسعه خارجی، از کانال ­های مختلفی (از جمله واردات نهاده ­ها و کالاهای واسطه ­ای و سرمایه ­ای) باعث انتقال فناوری و افزایش بهره ­وری کل عوامل تولید خواهد گردید. بنابراین در راسـتای ایجاد امنیت غـذایی و افـزایش قدرت رقابت­پذیری بخش کشاورزی، هدف مطالعه حاضر بررسی تأثیر انباشت فعالیت ­های تحقیق وتوسعه داخلی و سرریز تحقیق و توسعه خارجی (از طریق فناوری متبلور در واردات کالاهای واسطه ­ای- سرمایه­ ای) و سرمایه ­ی انسانی بر رشد بهره­ وری کل عوامل تولید طی دوره ­ی 1347-1389 است. نتایج بیانگر تاثیر مثبت و معنی­ دار انباشت سرمایه تحقیق و توسعه داخلی، سرمایه ­ی انسانی و انباشت سرمایه تحقیق و توسعه خارجی (شرکای تجاریg7) بر رشد بهره ­وری کل عوامل تولید بخش کشاورزی ایران است. زیرا آموزش بیشتر شاغلین در کنار توسعه فعال یت­های تحقیق و توسعه ­ی داخلی زمینه مساعدتری را جهت جذب سرریزهای تحقیق و توسعه شرکای تجاری و ارتقاء بهره­ وری کل عوامل تولید بخش کشاورزی فراهم خواهد کرد.